Polscy pisarze w okresie romantyzmu

W Polsce romantyzm okazał się jednym z najważniejszych okresów dziejów i literatury. Romantyzm stwarzał ideową bazę dla buntu, konspiracji i powstań. Czas ten kształtował bojownika o wolność ojczyzny, eksponował problemy społeczne tak ważne wobec problemów całego narodu. Przetrwał do dzisiaj jako czas uwielbienia lub parodii. Tematem polskiego romantyzmu była wolność ojczyzny i bunt przeciw zaborcom, miłość romantyczna do ojczyzny, mesjanizm narodowy i jednostkowy jak i umiłowanie pejzażu polskiego, misja poety i poezji. Do najważniejszych poetów i pisarzy tego okresu należeli A. Mickiewicz, Juliusz Słowacki, Aleksander Fredro, Kraszewski, Norwid, Krasiński. W utworach przebija nieszczęśliwa miłość do ojczyzny, czy dziewczyny, niedola powstańca, jak i więźnia caratu, postawa buntu wobec Boga i mit dworku szlacheckiego jako ostoi narodowej. Powstają baki, sonety, rapsodie, eposy, ody. Każdy z tych twórców ma własny styl, który jest tylko jakby przypisany do niego. Do dziś dzieci uczą się o nich w szkołach.

Aleksander Fredro żył na przełomie osiemnastego i dziewiętnastego wieku, był hrabią herbu Bończa. Specjalizował się w komediach, był też pamiętnikarzem, poetą, a nawet wolnomularzem. Wśród jego utworów przede wszystkim znane są takie, jak: „Intryga naprędce”, „Damy i Huzary”, „Mąż i żona”, „Dożywocie”, „Pan Jowialski”, „Śluby panieńskie czyli Magnetyzm serca”, „Trzy po trzy”, „Zemsta”, „Paweł i Gaweł”, „Nowy Don Kiszot, czyli sto szaleństw” i wiele innych. Wszystkie one charakteryzują się lekkim stylem, świetnym poczuciem humoru, lekką ironią i uszczypliwością. Są one niezwykle popularne.

Kraszewski – Urodził się w Warszawie, a zmarł w Genewie. Był polskim pisarzem, historykiem, publicystą, działaczem społecznym i politycznym romantyzmu. Używał pseudonimów Bogdan Bolesławia, Kaniowa, Kleofas Fakund Pasternak, JIK i wiele innych. W swoich utworach przede wszystkim starał się przedstawić obraz współczesnego mu społeczeństwa, jak i narodowej, polskiej przeszłości. W jego twórczości wyróżnić można trzy okresy: młodzieńczy, wołyńsko-warszawski, a także drezdeński. Z początku tworzył powieści współczesne i ludowe, a na koniec skupił się na powieściach historycznych, odwołujących się do czasów starożytnych, wieku piętnastego, osiemnastego itp. Jest jednym z płodniejszych twórców polskich. Wydał ponad sześćset tomów, nie wliczając w to pracy redakcyjnej, licznych artykułów i korespondencji prywatnej. Jego utworami są między innymi: „Budnik”, „Pan Walery”, „Bracia rywale”, „Cztery wesela”, „Diabeł”, „Całe życie biedna”, „Poeta i świat”, „Półdiablę weneckie”, „Profesor Milczek”, „Rzym za Nerona”, „Sto Diabłów”, „Ulana”, „Dziennik Serafiny”, „Hrabina Cosec” i inne.

Adam Mickiewicz herbu Poraj był polskim poetą, publicystą, działaczem politycznym. Wielokrotnie określany jest Wieszczem Polskim, „poetą przeobrażeń”, „bardem słowiańskim” itp. Specjalizował się w balladach, powieściach poetyckich, dramatach. Analiza jego dzieł wykazała, że nawiązuje swoim stylem częściowo do Goethego, Hugo i Byrona. Są też pewne wpływy oświeceniowe w jego romantycznych utworach. Między innymi wśród jego dzieł należy wymienić: „Sonety krymskie”, „Dziady”, „Konrada Wallenroda”, „Księgi narodu polskiego i pielgrzymstwa polskiego”, „Pana Tadeusza, czyli Ostatni zajazd na Litwie”, liryki lozańskie, „Historia przyszłości” i wiele innych. Wiele szkół przyjmuje jego imię. W całym kraju znaleźć można też kilkadziesiąt pomników Mickiewicza.

Norwid – Znany jako Cyprian Kamil Norwid, a właściwie Cyprian Ksawery Gerard Walenty Norwid, herbu Topór. Był polskim poetą, prozaikiem, eseistą, grafikiem, rzeźbiarzem, malarzem, a nawet filozofem. Uważany jest za jednego z najważniejszych poetów romantycznych. Jego dzieła nawiązują do romantyzmu, klasycyzmu i parnasizmu. Większość jego dzieł po śmierci autora zostało zapomnianych. Do dzisiaj nie jest on w pełni doceniany. Wśród jego dzieł należy na przykład wymienić: liryka – „W Weronie”, „Moja ojczyzna”, „Pieśń od ziemi naszej”, poematy – „Pompeja”, „Szczesna”, „Assunta”, „Że piękno to jest…”, proza – „Białe kwiaty”, „Milczenie”, „Czarne kwiaty”, nowele – „Ad leones!”, „Tajemnica lorda Singelwortha”, dramaty – „Rzecz o wolności słowa”, „Wanda”, „Kleopatra i Cezar”, „Za kulicsami” itp.

Słowacki – Był on herbu Leliwa. Jeden z ważniejszych i najwybitniejszych poetów polskich. Był poetą, dramaturgiem, epistolografem. Stworzył filozofię genezyjską, pneumatyczną, która określana jest potocznie jako mesjanizm polski. Przez wiele lat był mistykiem. Jego utwory przedstawiają sytuację narodu polskiego, problem walki narodowo-wyzwoleńczej, przeszłość narodu, przyczyny niewoli, a także wiele tematów egzystencjalnych uniwersalnych. Jego twórczość charakteryzuje się ogromnym wprost mistycyzmem, bogactwem wyobraźni, przenośni, śmiałości języka. Jego dziełami są na przykład: „Balladyna”, „Godzina myśli”, „Grób Agamemnona”, „Hymn o zachodzie słońca na morzu”, „Kordian”, „Król-Duch”, „Mazepa”, „Lilla Weneda”, „Podróż do Ziemi Świętej”, „Ojciec zadżumionych”, „Beniowski” i wiele innych.

Krasiński – Właściwie nazywał się Hrabia Napoleon Stanisław Adam Feliks Zygmunt Krasiński, herbu Ślepowron. Był jednym z najważniejszych poetów romantyzmu. Jego dzieła charakteryzują się przede wszystkim obsesją cierpienia, śmierci i zagłady, wewnętrznych konfliktów między konwenansami życia a etosem romantycznych walk narodowo-wyzwoleńczych. Wielokrotnie znaleźć można wśród jego utworów obrazy piekielne, ostre dysonanse religijne i społeczne. Czasami uzupełniał je też myślą mesjanistyczną. Jego najważniejszymi utworami są: „Nie-Boska komedia”, „Psalmy przyszłości”, „Agaj-Han”, „Irydion”, „Fantazja życia” czy „Przedświt”.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *