Tadeusz Kościuszko

Tadeusz Kościuszko to jedna z ważniejszych postaci w polskiej historii, która zaznaczyła swoją obecność także w dziejach innych narodów. Ten urodzony w roku 1746 w Mereczowszczyźnie chłopak już od dzieciństwa wyróżniał się swoimi umiejętnościami, sprawnością fizyczną oraz intelektem. Dzięki temu oraz swemu własnemu zaangażowaniu i ciężkiej pracy udało mu się osiągnąć tytuł generała polskiej armii, następnie także generała armii amerykańskiej (w czasie walk o niepodległość Stanów Zjednoczonych Ameryki). Odpowiedzialny jest on za wzniecenie powstania na terenie rzeczpospolitej polskiej w czasie zaborów, gdzie piastował pozycję najwyższego naczelnika siły zbrojnej. Umiera przeżywszy ponad siedemdziesiąt lat (dokładniej mówiąc w roku 1817) w Solurze. Warto wspomnieć o tym, że posiadał on szlacheckie pochodzenie, należał do rodu herbu Roch III, który posiadał militarne korzenie, między innymi ojciec Tadeusza związany był z armią polską, podobnie też jak inni przodkowie oraz członkowie rodziny Kościuszki.

Tadeusz Kościuszko urodził się na Polesiu na początku lutego roku 1746 jako czwarte dziecko Ludwika Tadeusza, który był pułkownikiem wojskowym, jego matka natomiast wywodziła się z rodu szlacheckiego. Cały ród Kościuszków z resztą wywodził się od jednego z dworzan króla Zygmunta pierwszego. Tenże za swoje zasługi u boku króla otrzymywał własny majątek, który następnie stał się rodowym gniazdem Kościuszków. W roku 1755 Tadeusz wraz ze swoim starszym bratem rozpoczyna naukę w kolegium pijarskim, które mieściło się w okolicach. Po pięciu latach kończą naukę co spowodowane jest przede wszystkim kłopotami rodzinnymi, wszystko skończyło się tym, że dziedzicem drobnego majątku Kościuszków zostaje starszy brat Tadeusza, ten więc wybiera karierę wojskową. W roku 1765 z inicjatywy ostatniego polskiego króla powstaje szkołą rycerska, która miała zająć się przygotowaniem przyszłych oficerów, a oprócz tego wychowaniem światłych i postępowych ludzi. Dzięki wsparciu rodziny Czartoryskich do szkoły tej wstępuje także Kościuszko, gdzie już na samym początku zaczyna się wyróżniać spośród innych. Studiował on tam przede wszystkim historię polski i powszechną, filozofię, łacinę, liczne języki, matematykę i ekonomię oraz tym podobne. W końcu szkołę kończy ze stopniem kapitana (po zakończeniu nauki pozostał w niej bowiem jeszcze i był instruktorem brygady). Później dzięki ponownemu wsparciu rodziny Czartoryskich wyjeżdża do Paryża, korzystając z królewskiego stypendium, gdzie rozpoczyna studia na akademii rzeźby oraz malarstwa.

Kościuszko od momentu ukończenia nauk w szkole rycerskiej mieszkał między innymi w Paryżu, w Dreźnie, Ameryce oraz różnych regionach naszego kraju. Do miejsc tych trafiał między innymi w celu zdobywania wiedzy, czy też poznawania świata. W Dreźnie chciał przyjąć się na saskim dworze do armii, próby te jednak były nieskuteczne. Postanawia ponownie wyjechać więc do Paryża, a tam dowiaduje się o wojnie w Ameryce, w której chce wziąć udział i tak też czyni, szczególnie, że francuzi bardzo ochotnie wspomagali amerykanów. Podróż swoją Kościuszko miał rozpocząć w czerwcu roku 1776.

Kościuszko po dosyć ciężkiej i emocjonującej podróży do nowego świata, stawia nogę na suchym lądzie pod koniec września w roku 1776 w Filadelfii, gdzie niemal od razu otrzymuje zadanie opracowania fragmentu miejskiej fortyfikacji. Jeszcze w tym samym roku przez całą zimę pracuje nad zrealizowaniem swojego projektu oraz pomaga prace przy budowaniu pozostałych części całej fortyfikacji. W roku 1777 zostaje wysłany pod kanadyjską granicę, gdzie znajduje się pod dowództwem generała Gatesa. Przez wiele miesięcy zajmuje się tak jak na początku fortyfikowaniem kolejnych obozów wojskowych. Rozgłos przynosi mu jednak przede wszystkim bardzo duży wkład w stworzenie linii obrony, która przyczyniła się do zwycięstwa amerykanów pod Saratogą. Wyrazem uznania dla jego zasług oraz umiejętności inżynieryjnych było powierzenie mu w dowództwo twierdzy West Point. Szybko jednak na jego własną prośbę skierowany zostaje do armii południowej, gdzie także dzięki jego zdolnościom i umiejętności amerykanie odnoszą zwycięstwa. Na mocy uchwały Kongresu otrzymuje on w roku 1783 awans na generała brygady amerykańskiej armii, oprócz tego otrzymuje oficjalne podziękowanie, nadanie gruntu (prawie dwieście pięćdziesiąt hektarów) oraz dosyć obfitą sumę pieniędzy. Wszystkie pieniądze, które otrzymał przeznaczył jednak od razu na wykupienie wolności jak największej grupy murzynów oraz zapewnienia im wykształcenia. Grunty i majątek, który mu pozostał powierzył jednemu ze swoich wcześniejszych towarzyszy, on też był wykonawcą jego testamentu. Największym wyróżnieniem dla Kościuszki było jednak przyjęcie do Towarzystwa Cyncynatów, gdzie był jednym z nielicznych cudzoziemców (Towarzystwo to gromadziło najbardziej zasłużonych wojskowych).

Kościuszko po swoim pobycie w Ameryce powraca do polski gdzie wznieca powstanie przeciwko zaborcom, szybko jednak odnosi klęskę z powodu przewagi sił wroga i lepszego przygotowania. W roku 1796, czyli już po ostatnim zaborze, po którym Polacy całkowicie tracą swoje terytorium car rosyjski wypuszcza Kościuszkę z Polski, ten jednak wcześniej musiał złożyć wiernopoddańczą przysięgę (jednocześnie dzięki temu uwolnionych i wypuszczonych z granic zaborców zostało dwadzieścia tysięcy innych polaków). Kościuszko postanawia powrócić do USA i w momencie wyjazdu ostatni raz znajduje się na polskich ziemiach, do europy jednak wraca bardzo szybko i zamieszkuje między innymi w Paryżu gdzie zajmował się tworzeniem polskich legionów na uchodźctwie.

Kościuszko umiera w roku 1817 w Szwajcarii, a dokładniej mówiąc w Solurze. Rok później jego zwłoki sprowadzone zostają do Polski (czy też dokładniej mówiąc na byłe tereny polskiego państwa) i pochowane w jednej z krypt w Katedrze na Wawelu. Serce Kościuszki znajduje się natomiast w Warszawie, na zamku królewskim. Także na jego cześć w latach dwudziestych wieku dziewiętnastego w Krakowie usypany został kopiec Kościuszki, na wzór istniejących już wcześniej kopców Krakusa oraz Wandy. Pamięć o Kościuszce jest ciągle żywa w sercach polaków, szczególnie tych ze starszych pokoleń. O wielkim polskim dowódcy nie pozwalają zapomnieć liczne pomniki oraz rzeźby, które znajdują się w polskich miastach, najważniejsze z nich w Warszawie, Krakowie oraz Poznaniu. Warto pamiętać także o tym, że Kościuszko jest bohaterem narodowym w Stanach Zjednoczonych. W stanie Indiana jedno z hrabstw nosi nazwę właśnie od jego nazwiska.

Kościuszko jako generał i wybitny żołnierz przewijał się wśród polskich i zagranicznych elit, szczególnie francuskich oraz amerykańskich. Słynni ludzie wyrobili sobie o nim różne zdanie, a opinie są bardzo skrajne. Jefferson na przykład mówił o nim jako o najczystszym z synów wolności, według Katarzyny wielkiej, carycy rosyjskiej był natomiast najzwyczajniejszą bestią. Za bohatera uchodził w oczach samego napoleona oraz wielu innych wielkich wojskowych oraz dowódców, co także mogło być dla niego niemałym wyróżnieniem.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *